حَتَّىٰ إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ ۚ كَلَّا ۚ إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا ۖ وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَىٰ يَوْمِ يُبْعَثُونَ
درعالم برزخ هنگامی که بعد از مرگ اولین بار خدا را ملاقات میکنییم اولین خواسته ما از خدای تبارک وتعالی رغم میخورد خواسته ما یک حاجت است درانجا برای اولین بار از خواب غفلت دنیا بیدار میشویم در دنیایی جدید متولد میشویم اما این بار دیگر کودک متولد نمی شویم به صورت انسانی کامل که دارای شعور بسیار بالا است زندگی را اغاز می کنییم زندگی در دنیایی به نام برزخ که میانه دنیا وعالم قیامت است خواسته ما از خدای تبارک وتعالی این است
قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا خدایا ما را به دنیا برگردان تا عمل صالح انجام بدهیم البته این کلام کسانی است که در عالم دنیا کوتاهی وتنبلی کردند وداخل عالمی شده اند که فقط عمل صالح سودمند است لذا این جمله رابیان میکنند در حالی که در عالم دنیا در خواب بوند والان با حقیقت دنیای برزخ اشنا شده اند ودستان تهی وارد ان شده اند وفقط عمل صالح کار ساز است وبس
علی «النَّاسِ نِیَامٌ فَإِذَا مَاتُوا انْتَبَهُوا .مردم در خوابند و زمانی که از دنیا رفتند بیدار میشوند»
«النَّاسِ نِیَامٌ فَإِذَا مَاتُوا انْتَبَهُوا». این روایت در منابع شیعی هم از پیامبر اسلام(ص) و هم از امام علی(ع) نقل شده است. اما در منابع اهل سنت علاوه بر این حضرات، از برخی اصحاب و تابعین نیز چنین روایتی نقل شده است.
منظور این سخن این است که مردم در دنیا در حال غفلت به سر میبرند.
در حقیقت این نوع سخنان کنایه از قصور درک و فهم انسان از دریافت حقیقت هستی میباشند. آنگونه که نفوس انسانهای عادی در خواب دچار چنین حالتی میشود؛ لذا ما در یک خواب طولانی از غفلت از معارف دین به سر میبریم؛ از این جهت بیشتر مردم در دنیا مانند آدمهای در خوابند نسبت به آخرت. وقتی که مردند میبینند که از آنچه را که در دنیا کسب کردهاند چیزی با خود ندارند.
مردم در زندگى چناناند که در حال خواب و بیخبرى به سر میبرند، هر چه را به جا میآورند به حقیقت آن آگاه نیستند و آنچه در نظر دارند مانند وهم است که بر پایه و اساسی استوار نخواهد بود. زمانی که میمیرند شئون وجودى آنان بر آنان آشکار خواهد شد و همه اعمال قلبى، جوارحى و خُلقى را به خاطر خواهند آورد و به باطن اعمال و رفتار خود آگاه خواهند شد. آنگاه درک خواهند نمود که زندگى آنان در دنیا بر اساس بیتوجهى و بیخبرى از خود بوده، مانند آنکه در حال خواب زندگى و حرکات خود را به سر بردهاند و از خود غافل بودهاند. پس از مرگ در عالم شهود همه اعمال و حرکات وجودى خود را به طور صریح و تمثل خواهند مشاهده نمود، به گونهای که هرگز از صفحه وجودى خیال و صورت علمى آنان زایل نخواهد شد.
در سخنی دیگر نزدیک به همین مضمون از امام علی(ع) چنین نقل شده است:
«وَ قَالَ (ع) أَهْلُ الدُّنْیَا کَرَکْبٍ یُسَارُ بِهِمْ وَ هُمْ نِیَام»؛ مردم دنیا مانند سوارانى خفتهاند که کاروانشان در حرکت است (و ناگاه به مقصد میرسند، و آنگاه بیدار میشوند).
این بیان میرساند که زندگی و هستی حقیقی، حیات آن جهانی است که چشمان انسان در این دنیا بدان بسته است، و گویی که زندگی این جهان، بسان زندگی در خواب است که هیچ حقیقتی ورای آن نیست.
انسان در خواب خود هم زندگی میکند و چه کارها که نمیکند و چهها که بر سرش نمیآید از تلخ و شیرین، اما از خواب که بیدار میشود نقش آن زندگی نقش بر آب میشود که اگر تلخ بود انسان نفس راحتی میکشد و اگر شیرین بود، حسرت میخورد.
ماجرای میان زندگی دنیا و آخرت همین ماجرای زندگی خواب و بیداری است. چنانکه بعد از بیدار شدن از خواب به آنچه در آن خواب بر ما گذشته از بیاساس بودن آن متحیر شده و خیالمان آسوده و یا متحسر میشود. مرگ هم بیداری از این دنیا و چشم گشودن به حیات حقیقی است که تعجب و حسرت ما را بر آنچه بر ما گذشته و خیالاتی که ما را بر خود مشغول داشته، بر میانگیزد.
گفتنی است؛ این تعبیر از خواب دنیایی تعبیر ابتدایی و اخلاقی است، و آن پرده غفلتی است که بر دیده جان آدمی بر اثر مشغول شدن به دنیا افتاده است. و دیری نمیپاید که این پرده با مرگ دریده شده و چشم انسان به حقیقت گشوده میشود. اما برای این خواب دنیایی تعبیر عمیق عرفانی است که آنرا باید در جای خود بیان نمود.
ای کاش قبل از مرگ از خواب بیدار شویم وخود را برای عالم برزخ اماده کنییم تا هنگام مرگ حسرت به دل نگوییم رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا خدایا ما را دوباره به جهنم دنیا برگردان باید انقدر در این دنیا ادم خوبی باشیم که هنگام ملاقات با خدای تبارک وتعالی ارزوی بازگشت به دنیا را نداشته باشیم واین بستگی به یقین ما دارد هرچه یقین ادمی بیشتر باشد او اگاه تر است وبرای اخرت بیشتر تلاش میکند ایا جمله عجیب علی ع را شنیده اید
امام علی علیه السّلام فرمودند:
لو كُشِفَ الغطاءُ ما اذْدَدْتُ يَقيناً؛ اگر پرده ها هم كنار رود، بر يقين من چيزي اضافه نشود
اگر مرگ فرا برسد وتمام پرده های غیب کنار بروند ذره ای به یقین من اضافه نمیشود معنای این جمله این است یقین من صدرصد است در دنیا یقین صددر صد را همه کسی ندارد حتی ابراهیم ع طوری که قران بیان کرده است یقین صدرصد نداشت طوری که از خدا خواست که مردگان را چگونه دوباری زنده میکنی واین حکایت درقران امده است
خوشا به سعادت کسی که از یقین در دنیا بهره بیشتری دارد هرچه یقین بیشتر باشد عمل صالح او بیشتر است وسعادت او در دنیا واخرت بیشتر است
یقین انقدر با ارزش است که یکی از نامهای مرگ در قران یقین است یقین هم معنی مرگ است چون با مرگ یقین متولد میشود یقین حقیقی که با مرگ زاییده میشود یقین کامل که شکل وشمایلی داشته باشد با مرگ ظاهر میشود در دنیا یقین کودکی غافل بیش نیست وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ و پروردگارت را پرستش كن تا اينكه مرگ تو فرا رسد. در این ایه یقین معنای مرگ میدهد لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَيْنَ الْيَقِينِ خدای تبارک وتعالی میفرماید به يقين دوزخ را مىبينيد.سپس آن را قطعاً به عيناليقين درمىيابيد.
خوشا به سعادت کسی که قبل ازمرگ به خدا وقران او ایمان اورد به ان عمل کند ولحظه ای از قران جدا نشود وحتی با یقینی اندک لنگان لنگان با عمل صالح با صبر وبردباری کارنامه دنیا را ببندد وتحویل خدای تبارک وتعالی بدهد وبعد ازمرگ ارزوی بازگشت به دنیا را نکند
برچسب : نویسنده : 24526a بازدید : 183